Categorieën
Fact Check Statistiek

De Kinkhoest ‘Crisis’

Het klopt dat de vaccinatiegraad voor kinkhoest teruggelopen is van 95 naar 90% in de afgelopen twee jaar. Het verhaal in de media is dat als direct gevolg hiervan nu 4 kinderen overleden zijn in Nederland.

De vraag is echter of je dat wel zo kunt stellen. Daarvoor moeten we wat gegevens over kinkhoest gaan bekijken (In het engels heet deze ziekte pertussis).

In de onderstaande grafiek met gegevens van de OECD is te zien (de grijze stippellijn) dat er in Nederland van 1999 – 2019 gemiddeld zo’n 40 gevallen op de 100.000 personen gemeld werden (zo’n 7000 gevallen per jaar dus). Veel meer overigens dan in de ons omringende landen waar de vaccinatiegraad vergelijkbaar was (de vette gekleurde lijnen).

Uitbraken komen regelmatig voor omdat het vaccin stam specifiek is en er verschillende bacteriestammen voorkomen. Pre-natale vaccins worden pas sinds 2019 gegeven zodat daar het effect nog niet van kan worden vastgesteld.

Het CBS tekent in de periode 1999-2019 tot 2 sterfgevallen per jaar op. Dat is vergeleken met de UK waar in de piek van 2012 wel 14 individuen overleden erg laag, zeker gezien de fors hogere incidentie van kinkhoest in Nederland.

Op basis van incidentie en bevolkingsomvang zou een aantal van 14 ook in Nederland te verwachten zijn geweest. De vraag is dus of kinkhoest altijd als primaire doodsoorzaak wordt opgetekend. Het zou zomaar kunnen dat een aantal sterfgevallen onder andere luchtwegaandoeningen zijn geregistreerd.

Of we dus nu daadwerkelijk met een piek in de sterfte te maken hebben valt te bezien. Gezien de grote variatie in de incidentie over de afgelopen jaren kunnen we zeker niet spreken van een direct effect van de vaccinatiegraad, hoogstens van een piek in de incidentie die op zich niet ongewoon is.

Uit het historisch verloop blijkt dat ook met rond de 95% vaccinatie kinkhoest gewoon aanwezig blijft. Zero-kinkhoest is daarom net zo’n onmogelijk doel als zero-covid en vaccinatiedwang even onacceptabel.

Of een kinkhoest vaccin (als onderdeel van de DKTP cocktail) werkt of dat het al dan niet veilig is staat eigenlijk los van deze discussie. Feit is dat de ziekte door het vaccin niet uitgeroeid is en dat het aantal gevallen zo groot is dat het zeker niet alleen zuigelingen betreft. Dan zou de sterfte namelijk veel hoger moeten liggen.

Ook belangrijk is het om het aantal sterfgevallen in perspectief te plaatsen: de rijksoverheid geeft aan dat er in 2022 bijvoorbeeld 540 kinderen voor hun 1e levensjaar overleden zijn. De vier die nu aan kinkhoest gestorven zijn vormen op zo’n aantal een fractie van minder van 1%. Je zou dus kunnen zeggen dat de kans om aan iets anders dan kinkhoest dood te gaan voor je 1e verjaardag zo’n 100x groter is.

Categorieën
Statistiek

De impact van Corona en Griep op de IC

In het 1e artikel uit dit drieluik (Corona en de Capaciteit van de Curatieve Zorg) hebben we gezien dat de capaciteit in de algemene verpleegafdelingen van de ziekenhuizen geen beperking vormde voor de behandeling van corona patiënten. In het 2e artikel (Corona en de Capaciteit van de IC) kwam naar voren dat de hoeveelheid gekwalificeerd personeel op de IC’s niet beperkend was zolang we in aanmerking namen dat de bezetting per bed onder piekbelasting verlaagd kan worden en eventueel verloven ingetrokken als de nood aan de man komt. De enige beperking zou het aantal fysiek beschikbare IC bedden kunnen zijn, waarbij een aantal van rond de 1600 bewezen moet worden geacht op basis van gegevens van het LCPS.

In dit laatste artikel onderzoeken we de daadwerkelijke belasting van de IC’s tijdens de 1e golf van Corona en we onderzoeken welke capaciteitsuitbreiding van de zorg (zowel in bedden als in personeel) gewenst zou zijn. Daarnaast vergelijken we de belasting door corona met die door de griepgolf van 2017/18.

Categorieën
Statistiek

Corona en de Capaciteit van de IC

In het vorige artikel van dit drieluik (Corona en de Capaciteit van de Curatieve Zorg) hebben we gezien dat er geen redenen te vinden zijn waarom corona tot capaciteitsproblemen geleid zou hebben in de curatieve zorg. De curatieve zorg bestaat voornamelijk uit de verpleegafdelingen waar patiënten worden opgenomen om medische ingrepen te ondergaan. Daarnaast valt ook de spoedeisende hulp onder curatieve zorg.

Volgens het nieuws was er echter duidelijk een probleem in de zorg. Maar als het probleem niet in de curatieve zorg lag, dan zou dat bij de belasting van de IC afdelingen gelegen moeten hebben. In dit tweede artikel uit het drieluik over de capaciteit in de zorg bekijken we daarom de Intensive Care capaciteit.

Categorieën
Statistiek

Corona en de Capaciteit van de Curatieve Zorg

De berichtgeving in de media over de capaciteit van de zorg m.b.t. Covid‑19 geeft een nogal diffuus beeld. Tijdens de piek van de 1e golf zou de reguliere curatieve zorg grotendeels tot stilstand zijn gekomen, terwijl de Intensive Care afdelingen vol stroomden. Maar over ‘code zwart’ werd niet gesproken. Tijdens wat de 2e en 3e golf is gaan heten zagen we lagere cijfers qua Covid‑19 patiënten op de curatieve zorg- en IC‑afdelingen, maar werd ons juist wel het doemscenario van ‘code zwart’ voorgehouden, waarbij triage nodig zou worden.

Volgens de media werden de ziekenhuizen tijdens de 1e golf overstelpt met Covid‑19 patiënten en werd er over opschaling van de IC capaciteit gesproken. Dat zou echter heel moeilijk zijn doordat het niet alleen om bedden ging maar ook om gekwalificeerd personeel dat niet zo snel kon worden opgeleid. Bovendien lag volgens Gommers verveling op de loer als dat personeel niets te doen zou hebben. Opvallend was wel dat een aanbod voor een volledig operationeel en bemand Covid‑19 IC‑schip (waarmee de IC‑capaciteit snel en tijdelijk kon worden uitgebreid) meermaals genegeerd en afgeslagen werd.

In een drieluik van artikelen op dit blog gaan we op zoek naar de werkelijkheid achter de berichtgeving over de capaciteit van de zorg in coronatijd. Hiervoor is het nodig een beeld te vormen over:

  1. De capaciteit van de curatieve zorg (bedden, zorgpersoneel en artsen)
  2. De capaciteit van de Intensive Care (bedden, gespecialiseerd zorgpersoneel en IC artsen + intensivisten)
  3. Het effect van corona op de belasting van de zorg, vergeleken met het griepseizoen 2017/18
Categorieën
Algemeen Statistiek

Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2020

Op 27 november heeft het RIVM gesteld dat de gevolgen van Covid-19 wel 5x erger zouden zijn dan die van de jaarlijkse griepgolven.
(Dit staat in de Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV) van 2020). Het RIVM onderbouwt dit door de verloren levensjaren te berekenen voor de 1e golf (58.300) en die te vergelijken met een gemiddelde voor de griep (12.000).

Deze vergelijking is gewaagd en in dit artikel zullen we met een aantal eenvoudige berekeningen aantonen dat het aantal van 58.300 levensjaren veel te hoog is ingeschat.

Categorieën
Statistiek

Covid-19 in perspectief

Als er over Covid-19 gesproken wordt krijg je de indruk dat dit de meest vreselijke pandemie is die we ooit gezien hebben en dat je daarom niet zou mogen twijfelen aan de noodzaak van drastische maatregelen om onze totale ondergang te voorkomen.

Als er echter al aantallen doden vergeleken worden, is dat meestal op absolute basis (gewoon het aantal). Om een eerlijke vergelijking te maken moet je echter rekening houden met de groei van de wereldbevolking en dus het aantal doden per miljoen wereldburgers bekijken. Laten we dat eens doen:

Categorieën
Statistiek

Overlijdensrisico

Door alle nieuws over corona krijg je het gevoel dat er een killer virus rond gaat. Het risico om eraan te overlijden lijkt daardoor heel groot. Maar is dat ook echt zo?

Onze overheid en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) houden al sinds jaar en dag bij waar mensen zoal aan overlijden. Voor personen tussen de 15 en 65 jaar blijkt uit die cijfers dat griep of longontsteking (vaak als gevolg van griep) in de top 10 helemaal niet voorkomt! Bij personen boven de 65 zien we griep als doodsoorzaak ook niet in de top 10, maar longontsteking nog wel. Maar die staat dan wel bijna onderaan op plaats 9.