Recent wordt in de Main Stream Media steeds vaker een platform geboden aan personen die het concept van vaccinatiedrang proberen te legitimeren in relatie met de corona vaccins. Voor vaccinatie tegen kinderziekten speelt deze discussie al wat langer en het gevaar bestaat dat argumenten uit deze separate discussie misbruikt gaan worden om het idee te verspreiden dat drang (of zelfs dwang) bij corona vaccinatie met onze grondrechten te verenigen is.
Op 8 April 2021 deed de Grote Kamer van het Europese Hof uitspraak in ‘Vavricka and others versus The Czech Republic’ over vaccinatiedrang bij kinderen. In deze uitspraak kwamen de rechters tot de rechtsopvatting dat overheden een ruime mate van beoordelingsvrijheid zouden hebben om een meer dwingend vaccinatiebeleid te kiezen en dat het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) zo’n beleid niet in de weg zou staan.
Zonder verder naar de details en bijzonderheden van de rechtsvraag te kijken lijkt deze uitspraak een vrijbrief voor onze overheid om tot vaccinatiedrang voor corona te besluiten. Er zijn echter fundamentele verschillen tussen vaccinaties tegen kinderziekten en die tegen corona. Die verschillen zouden tot een compleet andere uitkomst leiden bij een soortgelijke rechtszaak over de corona vaccinatie.
Elementen uit de uitspraak van het Hof
Het Europese Hof baseerde zich bij zijn uitspraak voornamelijk op de volgende aspecten:
- Het gevaar voor de gezondheid dat een ziekte oplevert
- Het risico voor groepen die niet gevaccineerd kunnen worden
- Het relatieve voordeel van vaccinatie t.o.v. andere interventies
- De ‘best interest’ van het kind (art. 3.1 UN Convention on the Rights of the Child).
Bij de beoordeling van deze aspecten spelen eigenschappen van de ziekte en het vaccin een doorslaggevende rol.
Kinderziekten versus Corona
Als we kijken naar vaccinatie tegen kinderziekten of tegen corona kunnen we de volgende vergelijking maken:
| Vaccins tegen Kinderziekten | Vaccins tegen Corona |
| Volledig goedgekeurd (permanent) | ‘Emergency Use’ goedkeuring (tijdelijk) |
| Ontwikkeltijd 5-10 jaar | Ontwikkeltijd 6-12 maanden |
| Bewezen vaccin technologie voor gebruik in mensen | mRNA technologie voor het eerst gebruikt in mensen |
| Jarenlange ervaring | Test fase 3 pas in 2023 afgerond |
| Vaccins stoppen de besmettingen | Besmetting door gevaccineerden is mogelijk |
| Vaccins voorkomen de ziekte | Infectie van gevaccineerden is mogelijk |
| Kinderen ondervinden belangrijke risico’s door de ziekten | Kinderen ondervinden nauwelijks risico’s door corona |
| Vaccins hebben relatief weinig bijwerkingen | Dramatische aantallen bijwerkingen gerapporteerd |
| Lange termijn bijwerkingen zijn niet of nauwelijks opgetreden | Lange termijn bijwerkingen zijn nog volledig onzeker |
| Geen goede alternatieven beschikbaar om de ziekten te voorkomen of genezen | Medicijnen beschikbaar om de ziekte te voorkomen of genezen |
Het gevaar voor de gezondheid dat een ziekte oplevert
Bij de uitspraak van het Hof speelde een belangrijke rol dat de vaccins tegen kinderziekten geacht werden bescherming te bieden tegen ernstige ziekten van het kind. Om deze reden heeft de overheid belang bij de vaccinatie om de volksgezondheid te beschermen.
In het geval van corona zien we dat kinderen een verwaarloosbaar risico lopen bij een coronabesmetting. Bij vaccinatie echter lopen ze veel meer risico door de nu wel bekende bijwerkingen zoals myocarditis, dat zelfs de dood ten gevolg kan hebben. Het is dus maar zeer de vraag in hoeverre het vaccineren van een kind tegen corona de volksgezondheid bevordert.
Het risico voor groepen die niet gevaccineerd kunnen worden
De rechters keken ook naar een solidariteitsbeginsel. In hoeverre wordt het risico voor groepen die niet gevaccineerd kunnen worden beperkt door juist anderen te vaccineren. Dit is ook een veelgehoord argument in de corona discussie.
Echter, er zijn twee zaken die dit argument voor corona vaccinaties onderuit halen:
- Ten eerste stopt de vaccinatie de verspreiding niet. Deze vorm van bescherming is ook niet onderzocht in de klinische studies en er zijn recent bij gevaccineerde zorgmedewerkers significante aantallen besmettingen en hoge virale loads aangetroffen waarbij deze personen dus besmettelijk waren naar anderen. Een hoge vaccinatiegraad zal dus slechts een marginale bescherming van ongevaccineerden kunnen opleveren.
- Ten tweede valt te wijzen op de beschikbaarheid van geneesmiddelen als Ivermectine, dat al decennia lang veilig is toegediend aan patiënten.
Ivermectine blijkt op basis van inmiddels tientallen studies 85% effectief om Covid-19 te voorkomen. De effectiviteit is verder tot 75% bij vroege behandeling en tot 50% bij late behandeling. Er sterven ook zo’n 60% minder patiënten na behandeling met Ivermectine. De bijwerkingen van Ivermectine zijn minimaal.
Er zijn dus alternatieve methoden om groepen die niet gevaccineerd kunnen worden te genezen bij ziekte of zelfs te voorkomen dat ze ziek worden. Daarom kan vanuit het solidariteitsbeginsel niet aan anderen gevraagd worden zich te vaccineren (met de bijbehorende risico’s op bijwerkingen).
Het relatieve voordeel van vaccinatie t.o.v. andere interventies
De rechters van het Hof baseerden hun oordeel mede op informatie die stelde dat bij de kinderziekten vaccinatie de meest succesvolle interventie zou zijn. Hierbij moet ook worden bedacht dat zonder vaccinatie de kans aanzienlijk is dat een kind de ziekte daadwerkelijk zal doormaken.
Bij corona zal het merendeel van de kinderen überhaupt niet ziek worden na besmetting, terwijl een eventuele ziekte in het merendeel van de gevallen uiterst mild verloopt. Gezien de mogelijke ernstige bijwerkingen heeft dan behandeling met bijvoorbeeld Ivermectine de voorkeur. Dit is temeer het geval omdat juist voor een kind de mogelijke lange termijn effecten moeten worden meegenomen in de beoordeling.
De ‘best interest’ van het kind
Bij vaccinatie tegen kinderziekten zou kunnen worden gesteld dat het in de ‘best interest’ van het kind is om gevaccineerd te worden als de ernstige gevolgen van ziekte voorkomen worden, transmissie vermeden, de bijwerkingen onbelangrijk zijn, en er ook geen alternatieve medische behandeling beschikbaar is met vergelijkbaar resultaat.
Bij de corona vaccins moet echter de afweging gemaakt worden tussen de extreem lage risico’s die het kind loopt bij het (mogelijk) doormaken van een corona besmetting en het gebleken risico van ernstige bijwerkingen van het vaccin zoals myocarditis, dat zelfs de dood tot gevolg kan hebben. Daarnaast is de veiligheid van de corona vaccins bij kinderen niet tot nauwelijks onderzocht en speelt het risico van volstrekt onbekende lange termijn effecten van de corona vaccins. Dit laatste is een feit dat zelfs in het leveringscontract van Pfizer naar voren gebracht is, zo bleek recent.
Toepassing van het ‘best interest’ principe spreekt hier dus sowieso tegen het gebruik van de corona vaccins bij kinderen. Zelfs als dit principe uitgebreid wordt naar de groep van alle kinderen faalt dit principe voor de corona vaccins vanwege het feit dat transmissie niet stopt terwijl er alternatieve behandelingen zijn.
Wat betekent het voorgaande voor volwassenen?
Voor volwassenen geldt in belangrijke mate hetzelfde als voor de kinderen als we naar corona kijken. De risico’s van de ziekte zijn iets groter, maar nog steeds zijn er de bijwerkingen van de vaccins, de transmissie die niet gestopt wordt en de alternatieve behandeling met Ivermectine.
Wat dan nog vaak aangevoerd wordt, is de solidariteit met de kwetsbare ouderen, maar ook dat is een schijn solidariteit. We moeten dan kijken naar Quality Adjusted Life Years (QALY’s). Een 80 plusser in de risicogroep heeft statistisch nog maar een jaar of 3-4 te leven, maar niet in goede gezondheid. In QALY’s gemeten heeft hij dan bijvoorbeeld nog 2 jaar te gaan. Een man van 20 in de kracht van zijn leven heeft nog zo’n 60 QALY’s voor zich. Als deze man door het vaccin overlijdt, gaan er 60 QALY’s verloren door het vaccin terwijl er 3 verloren zouden gaan als de 80 plusser overlijdt aan corona (ondanks zijn vaccinatie).
Is het solidair als de 20 jarige 60 QALY’s moet riskeren om het risico te verminderen dat de 80 plusser 2 QALY’s verliest? Een risico dat met behulp van Ivermectine ook nog te verlagen is?
Conclusie
Hoewel er bij vaccinaties tegen ernstige kinderziekten met bewezen veiligheid en effectiviteit mogelijk iets te zeggen valt voor vaccinatiedrang (let wel: het Europese Hof sprak zich niet uit over dwang!) kan de uitspraak van het Europese hof zeker niet vertaald worden in legitimatie van eenzelfde drang ten aanzien van de corona vaccins.
De lage effectiviteit in de praktijk t.a.v. het voorkomen van besmetting en transmissie, de beschikbaarheid van effectieve medicijnen, en de lage tot extreem lage risico’s van corona voor grote delen van de bevolking verzetten zich daartegen. Dit is zeker het geval als ook de bijwerkingen in aanmerking genomen worden.